Klimat i jego zmiana - Arktyka i Antarktyka
Zmiany klimatu w ekosystemach Arktyki i Antarktyki
Andrzej Araźny, Marek Kejna, Tomasz Wawrzyniak, Marzena Osuch, Joanna Plenzler, Tomasz Budzik
Kosmos, tom 70, nr 4, 2021, s. 579-596
Adres: https://kosmos.ptpk.org/index.php/Kosmos/article/view/2836
Obecnie obserwowane są znaczne zmiany klimatu w Arktyce i Antarktyce. Wzrost średniej temperatury powietrza w Arktyce w latach 1979-2019 był trzykrotnie wyższy niż średnia globalna. W Antarktyce największe ocieplenie występuje w rejonie Półwyspu Antarktycznego. Polska również uczestniczy w monitorowaniu warunków pogodowych w Arktyce na południowym Spitsbergenie w Stacji im. S. Siedleckiego w Hornsundzie oraz w Antarktyce w Stacji im. H. Arctowskiego na wyspie Króla Jerzego. Zmiany klimatu w polarnych ekosystemach powodują występowanie różnych zagrożeń m.in. topnienie lodowców i pokrywy morskiej, wieloletniej zmarzliny i pokrywy śnieżniej. Zmienia się skład gatunkowy flory i fauny obszarów polarnych.
Climate and climate change at Hornsund, Svalbard
Andrzej A. Marsz, Anna Styszyńska, Tadeusz Niedźwiedź, Ewa Łupikasza, Jacek Ferdynus
Gdynia Maritime University, 2013, 402 s.
Title-preface
Contens
1. Introduction
2. Location of the Polish Polar Station at Hornsund
3. The principal climatic parameters
4. The atmospheric circulation
5. The atmospheric pressure
6. The winds
7. Cloudiness and sunshine duration
8. Solar radiation
9. Air temperature
10. Humidity
11. Atmospheric precipitation
12. The horizontal visibility and fog
13. States of the weather and weather seasonality
14. The climate of the station in the light of selected climatic indices
15. The associations between climatic parameters and a model of change of climatic conditions in the Hornsund region
16. Changes of climate in the Hornsund station region during the meteorological observation, 1979-2009
17. Summary
18. Results of observations
19. Snow cover at the Hornsund station
20. Ground temperatures at Hornsund
References
Appendices
Obszerna charakterystyka klimatu rejonu Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie na Spitsbergenie. Wyspiarskie położenie Spitsbergenu powoduje, że klimat tego obszaru charakteryzuje regionalne cechy klimatu atlantyckiej Arktyki. W kolejnych rozdziałach omówiono główne czynniki klimatyczne, cyrkulację atmosferyczną, poszczególne elementy meteorologiczne, strukturę stanów pogody i sezonowość pogodową, różne wskaźniki klimatyczne oraz zmiany klimatu w analizowanym okresie 1978-2012. W pracy znajdują się też tablice z wartościami średnich, ekstremalnych i sum analizowanych elementów meteorologicznych z okresu 1978-2012.
Klimat Arktyki w późnym glacjale i holocenie
Andrzej A. Marsz
Problemy Klimatologii Polarnej 19, 2009, s. 33-79
Adres: https://klimatolodzy.pl/images/attachements/pkp/pkp_19/Marsz-pkp19.pdf
Praca referuje wyniki badań nad zmianami klimatycznymi w Arktyce, jakie zachodziły od początku późnego glacjału do momentu rozpoczęcia obserwacji instrumentalnych. Większą uwagę skupiono na zmianach klimatycznych, jakie miały miejsce w ciągu ostatnich 2500 lat. Zwrócono również uwagę na synchroniczność zmian klimatycznych w Arktyce i wyraźnie rysujące się związki między zwiększonym dopływem wód atlantyckich do Arktyki, a kolejnymi fazami ociepleń.
Zmiany klimatyczne w Arktyce i Antarktyce w ostatnim pięćdziesięcioleciu XX wieku i ich implikacje środowiskowe
red. Anna Styszyńska i Andrzej A. Marsz
Akademia Morska w Gdyni, 2007, 327 stron
Zachodzące obecnie w skali globalnej zmiany klimatyczne, dotykające w ten czy inny sposób mieszkańców różnych obszarów naszej planety, budzą ogólne zainteresowanie. Obszarami, na których, według stwierdzeń licznych badaczy, zmiany klimatu mają być szczególnie silne, a ich skutki – bardzo poważne i wyraźne, są obszary najwyższych szerokości geograficznych naszej planety, czyli regiony polarne. Rozpoczynający się w 2007 Międzynarodowy Rok Polarny (2007/2008), wśród swoich głównych celów, stawia badania nad zmianami klimatu w obszarach polarnych, wpływem tych zmian na funkcjonowanie geo- i ekosystemów zarówno w regionach polarnych jak i poza ich granicami, na interakcje zmian klimatu obszarów polarnych ze zmianami hydrosfery, kriosfery i biosfery w skali regionalnej i globalnej. Problematyka zmian klimatycznych, jakie zachodzą w Arktyce i Antarktyce nie należy do powszechnie znanych. Natłok wyrywkowych, często sprzecznych, informacji na temat zmian klimatu Arktyki i Antarktyki nie daje jasnego obrazu zachodzących tam zmian. Aby choćby w części zniwelować taki stan rzeczy, przedstawiamy zainteresowanym czytelnikom pracę zbiorową, w której traktuje się o zmianach klimatu Arktyki i Antarktyki w szeroko rozumianym ostatnim półwieczu oraz o skutkach środowiskowych tych zmian. Ze względu na bardzo silne interakcje między klimatem atmosfery obu obszarów polarnych a kriosferą, zwłaszcza pokrywą lodową na morzach, te mało znane polskiemu czytelnikowi zagadnienia potraktowano dość szeroko. Zakres geograficzny i tematyczny pracy jest asymetryczny. Znacznie więcej informacji czytelnik znajdzie w tej pracy na temat Arktyki, niż Antarktyki. Wynika to, między innymi, z podobnej asymetrii zainteresowań polskich badaczy. Studiując tę pracę, czytelnik zauważy zapewne różnice poglądów autorów poszczególnych jej części w tych samych kwestiach. Stanowi to odbicie normalnego zróżnicowania poglądów, stanowiących siłę napędową postępu nauki.
Spis treści:
Marek Kejna - Zmiany klimatu w Antarktyce PDF
Andrzej A. Marsz - Zmiany pokrywy lodów morskich i lodów szelfowych w Antarktyce PDF
Andrzej Tatur - Zmiany ekosystemów morskich i lądowych Antarktyki pod wpływem fluktuacji klimatycznych PDF
Rajmund Przybylak - Współczesne zmiany klimatu w Arktyce PDF
Anna Styszyńska - Zmiany klimatyczne w Arktyce a procesy oceaniczne PDF
Andrzej A. Marsz - Zmiany pokrywy lodów morskich Arktyki PDF
Anna Styszyńska, Andrzej A. Marsz - Góry lodowe Arktyki PDF
Janina Repelewska-Pękalowa, Kazimierz Pękala - Reakcja wieloletniej zmarzliny na zmiany klimatu PDF
Andrzej Kostrzewski, Grzegorz Rachlewicz, Zbigniew Zwoliński - Zmiany funkcjonowania geoekosystemów lądowych Arktyki PDF
Jan M. Węsławski, Lech Stępniewicz, Sławomir Kwaśniewski - Konsekwencje zmiany klimatu dla morskiego ekosystemu Arktyki Europejskiej PDF
Andrzej Ciołkosz - Dynamika zmiany pokrywy lodowej w obszarach podbiegunowych w świetle obrazów teledetekcyjnych PDF
.